New
AbilitiesTesanj, Osnovni podaci o gradu i opcini
- POVRSINA OPCINE....................... 160 km kvadratnih
- KARAKTERISTICAN (POZIVNI) BROJ ............. 032
- SJEDISTE OPCINSKOG PODRUCIJA ............ Tesanj
- BROJ MJESNIH SREDINA ...................................... 25
- BROJ STANOVNIKA NA OPCINI .................. 51.281
- grad ....................................... 7.119
- mjesne zajednice ............... 44.162
- domace stanovnistvo ...... 37.676
- prognani ............................ 13.605
- GUSTINA NASELJENOSTI .................................. 320
- NACIONALNA STRUKTURA:
- Bosnjaci ............................ 49.025
- Hrvati .................................. 2.102
- Srbi ......................................... 138
- drugi ........................................ 16
- ZAPOSLENIH:
- drustveni sektor ............... 4.981
- fizicka i pravna lica .......... 2.500
- NEZAPOSLENI (struktura)
- NK ..................................... 4.236
- SSS ...................................... 679
- VS .......................................... 12
- VSS ........................................ 10
- OPCINSKI PRAZNICI:
- 4. april - Dan otpora fasizmu
- 9. septembar - Dan oslobodenja od fasizma u II svj. ratu
- 10. decembar - Dan grada Tesnja
- PAZARNI DANI: ............................... Utorak i Petak
- KLIMA ............................... Umjereno kontinentalna
- EKOLOSKA SLIKA: .................................. povoljna
- NADMORSKA VISINA:
- grad ............................................. 230 m
- najvisa nadmorska visina ........ 702 m
- GEOGRAFSKI POLOZAJ OPCINSKOG PODRUCJA:
- Opcina se granici u susjedstvu sa opcinama: Doboj, Doboj-jug, Usora, Teslic i Maglaj.
- KOMUNIKACIJE:
- Tesanj - Jelah - Teslic i dalje (preko planine Borja) Kotor Varos - Celinac - Banja Luka
- Tesanj - Jelah - Dragalovci - Prnjavor i dalje
- Tesanj - Tesanjka - Doboj - Derventa i dalje
- Tesanj - Doboj - Gracanica - Lukavac - Tuzla i dalje
- Tesanj - Maglaj - Zepce - Zavidovici - Zenica i dalje
- TRGOVI (broj): ............................ 4
- PARKOVI (povrsina) ................... 500 metara kvadratnih
- TRZNICE: (broj) ........................... 2
(povrsina) .................................. 2.700 metara kvadratnih
- STAMBENI FOND:
- ukupno stanova ............................ 545
- drzavna, drustvena svojina ......... 544
................ " HRONOLOGIJA LICNOSTI I GOGADAJA " .....................
(Izvod - autor r. Mustafa Ceman)
948. - Konstantin Porfirogenit, car bizantijski, u svom djelu DE ADMINISTRANDO IMPERIO, spominje zemlju Bosnu i u Bosni dva grada DESNIK I KOTARAC. Znanstvenici se razilaze u misljenju da li je to Tesanj ili neki drugi grad za Desnik, i Kotor Varos za Kotorac
1415. - U bici pod Dobojem augusta 1415. godine Ugri dozivljavaju tezak poraz. Zarobljeni zapovjednik ugarske vojske, odnosno zarobljenici dovedeni su u Zvecaj kod Trepca = Tesanj.
1461. - 18. septembra 1461. godine kralj bosanski Stjepan Tomasevic potvrdio stricu Radivoju Krsticu darovane posjede svojom poveljom izdatom u Bobovcu. Spominje se grad na Usori Tesanj i crkva Svetog Jurja u Tesnju.
1465. - Matija Kotromanic, sin kneza Radivoja, imenovan kraljem novoosnovanog bosanskog kraljevstva, kojeg su osnovali Turci. Stolovao je u Tesnju.
1476. - Matija Vojsalic imenovan kraljem Bosne, stolovao je u Tesnju.
1520. - Ova godina oznacena je kao godina definitivnog pada Tesnja pod Turke.
1521. - Gazi Husrev-beg sa svojom vojskom osvojio Tesanj.
1554. - 1554. godine sagradena Gazi Ferhad-begova dzamija u Tesnju.
1559. - Gazi Ferhad-beg, sin Iskenderov i sestric Sulejmana Velicanstvenog, osnovao na desnoj strani rijeke Usore vakuf. Uvakufio sela: Caglice, Jablanicu, Kosova, Ripna, Trepce, Tugavici i druga podrucja. U Tesnju uvakufio ducane.
- Gazi Ferhad-beg osnovao u Tesnju DAR AL-QUR`AN, (skolu drugog stupnja).
- Spominje se musafirhana (prihvatiliste za putnike) u Tesnju.
- Spominje se han u Tesnju.
1568. - 29. januara umro u Tesnju Gazi Ferhad-beg, sin Iskenderov, osnivac Tesnja turskog perioda. Sahranjen je pred svojom dzamijom Ferhadijom, gdje mu se mezar i sada nalazi.
1579. - Ibrahim-pasa Novoseherlija, rodom iz Novog Sehera kod Tesnja, imenovan agom janicara u Istambulu.
1582. - Ibrahim-pasa Novoseherlija imenovan velikim vezirom turskog carstva.
1601. - 10. jula u Beogradu od kuge umro Ibrahim-pasa Novoseherlija, veliki vezir turskog carstva. Sahranjen je u Istambulu u haremu Seh-Zade dzamije.
1655. - Tesanj je imao jednu tvrdavu, 300 kuca i tri dzamije.
1667. - Ibrahim-pasa Tesnjak imenovan valijom Bosne.
1680. - Mehmed ef. Kassam iz Tesnja bio je profesor na velikoj medresi (fakultetu) u Aja Sofiju = Sulejymaniyya
1682. - Mehemd ef. Kassam iz Tesnja imenovan munlom (vrhovnim sudijom) SAMA (Sirije) i MEKKE (Saudi Arabija).
1697. - Princ Eugen Savojski 1. novembra sa 1.000 pjesaka i 600 konjanika preko Crnog vrha umarsirao u Tesanj.
1761. - Sadik b. Kasim iz Tesnja prepisao je djelo cuvenog bosanskog filozofa Hasana Kafije Pruscaka. Rukopis se nalazi u Orijentalnom institutu u Sarajevu.
- Salih b. Ahemd, muftija u Tesnju, prepisao je Zbornik fetvi mnogih muftija nase zemlje. Djelo je na turskom jeziku i nalazi se u Sveucilisnoj biblioteci u Zagrebu.
1774. - Roden u Zepcu, kadiluk tesanjski, ABDULVEHAB, sin Abdulvehaba Ilhami Zepcevi, pjesnik, prosvjetitelj i borac za bosanski jezik. Neka djela su mu pronadena u Tesnju na bosanskom i arapskom jeziku. Imao je veoma bogatu privatnu biblioteku.
1786. - Popravljena Ferhadija dzamija. Spalio ju je 1697. godine princ Eugen Savojski.
1802. - Osnovana rimokatolicka zupa Sivsa. Sivsa je ranije pripadala samostanu Kraljeva Sutjeska.
1821. - Po nalogu zloglasnog Ali Dzelaludin-pase u Travniku je pogubljen pjesnik, prepisivac knjiga, pisac i prosvjetitelj Abdulvehab b. Abdulvehab Ilhamija. Skolovao se u Tesnju.
1833. - U Tesnju otvorena pravoslavna skola.
1838. - U Tesnju roden Mesud (Mahmudi) ef. Smailbegovic, tesanjski muderris, muftija i veliki poznavalac orijentalnih jezika.
|
nazad TESANJ naprijed
Tesanj, Hronologija licnosti i dogadaja
1851. - Tesanj imao 9.315 stanovnika.
1858. - Sagradena Pravoslavna crkva u Tesnju.
1863. - U Tesanj za ucitelja dosao Stevo Petranovic iz Drmisa. Bio je agitator i propagator budenja srpske nacionalne svijesti. U Tesnju je sa talijanskog preveo Hebelovu "Juditu" i istu sa osnovanom diletantskom grupom prikazao 23. maja 1865. godine u Tesnju. To je prva pozorisna predstava u Bosni i Hercegovini.
- Iste godine u naseljenom mjestu Gumna u Tesnju Sulejman Hasanbegovic podigao je dzamiju.
1869. - Roden u Tesnju Adem-aga Mesic, veleposjednik, bankar, pisac i politicar. Godine 1941. imenovan doglavnikom NDH. Umro 1945. godine.
1870. - U gradu Tesnju postojala je KIRAETHANA (citaonica).
1881. - Osnovana postanska sluzba u Tesnju.
1884. - Mr i Pharm. Petar Misitas otvorio apoteku u Tesnju.
1885. - Sagradena zgrada kotara. Danas zgrada opcine Tesanj.
- Otvorena zdravstvena ambulanta u Tesnju.
- 1. maja 1885. godine grad Tesanj je ima:
4476 Muslimana
751 Pravoslavnih
554 Katolika
26 Jevreja
1886. - Otvorena osnovna skola u Tesnju.
1887. - Otvoren hotel "Angelus" u Tesnju sa cetiri lezaja.
1901. - U Tesnju roden prof. Rudolf Zaplata, historicar. Osnivac je Umjetnicke galerije pri Zemaljskom muzeju BiH u Sarajevu.
1903. - Pokrenut je i poceo izlaziti humoristicki list "Bockalo".
1905. - Emin-beg Kapetanovic, poreski cinovnik, pokrenuo je i izdavao list "Tesanjski dnevnik". Izaslo je 5 brojeva, nakon cega su ga vlasti zabranile.
1915. - 6. aprila u Tesnju umro Musa Cazim Catic, knjizevnik i prevodilac sa arapskog, turskog i perzijskog jezika. Skolovao se u Tesnju, Istambulu i Zagrebu.
1923. - Osnovano Hrvatsko kulturno-prosvjetno drustvo "Hrvatski radisa" u Tesnju.
1927. - Osnovan TOSK (Tesanjski omladinski sportski klub).
1929. - Zarfa Galijasevic, zena Asira Hadzimujica, izabrana za miss Tesnja. Pratilja joj je bila Esma Handanagic.
1936. - Pocela je izgradnja Pravoslavne crkve na Gricu u Tesnju.
1941. - U septembru oformljena ustanicka ceta u Vitkovcima, opstina Tesanj.
1943. - 6. septembra formiran Teslicko-tesanjski partizanski oderd u Strpcima kod Prnjavora.
1944. - 9. septembra konacno osloboden Tesanj. Oslobodila ga 14. srednjobosanska brigada.
1946. - U Tesnju osnovan Djeciji dom za ratnu sirocad.
- 6. septembra 1946. godine osnovana Sreska ciglana "Usora" u Jelahu. To je prvi industrijski kolektiv na ovim prostorima.
- Osnovana narodna biblioteka u Tesnju.
- Nakon 389. godina prestala sa radom Gazi Ferhad-begova medresa u Tesnju.
- Pocela izgradnja Doma kulture u Tesnju.
1949. - Osnovana skola ucenika u privredi u Tesnju.
- Osnovana niza realna gimnazija u Tesnju.
- Otkriveni tragovi pracovjeka u dolini rijeke Usore.
1950. - Postavljena razglasna stanica u Tesnju. Ukinuti telali.
1951. - Na prostoru danasnja dva solitera u Tesnju izgradena moderna pijaca.
1953. - Osnovano Amatersko pozoriste u Tesnju.
- Osnovano Sresko metalno preduzece (danas Pobjeda)
1953. - Izgraden bazen na Kiseljaku.
1958. - Ucenici Osnovne skole "Huso Hodzic" u Tesnju pokrenuli svoj list "Neven". Prvi urednik Aleksandar Neiman.
1965. - Izdavacko preduzece "Zora" iz Zagreba izdalo knjigu pjesama Muse Cazima Catica u povodu pedeset godina od smrti ovog pjesnika.
1966. - Otvoren Turisticki biro u Tesnju.
1968. - Pusten u rad gradski vodovod u Tesnju.
- Otkupljena poznata biblioteka Hamida Dizdara.
- Otkrivena bista pjesnika Muse Cazima Catica.
1969. - Pri Narodnom univerzitetu u Tesnju osnovana Radna jedinica Radiostanica. Prvi urednik Smail F. Terzic.
1972. - Otvoren hotel "B" kategorije u Tesnju.
1974. - Safet Hadzihasic, krojac iz Tesnja, darovao je svome gradu 29 kilograma zlata za izgradnju Doma kulture.
- Pustena u rad Tvornica autosvijecica u Tesnju.
1976. - Veliko nevrijeme u Tesnju. Izlila se rijeka Tesanjka. U vodi naslo smrt 8 ljudi (6 djece i 2 zene)
1980. - Otvoreno Djecije obdaniste u Tesnju.
- Otvoren sadasnji Dom kulture u Tesnju.
- U Oras Planjama kod Tesnja umro najstariji Bosnjak Meho Hadzic. Imao je 132. godine.
1987. - Narodna biblioteka u Tesnju proglasena najboljom bibliotekom u BiH.
1992. - 6. aprila zapoceta agresija na BiH i grad Tesanj.
- Pocetkom juna 1992. godine ispaljene prve granate na Tesanj.
1993. - Srpska vojska tenkovima, transporterima, helikopterima i jakim snagama u ljudstvu pokusala proboj na slobodne teritorije Doboja I Tesnja kod sela Karuse. U borbama od 19,20. i 21. marta Srbi su porazeni. Unisteno im je 8 tenkova i 2 oklopna transportera.
1995. - Potpisan Dejtonski sporazum kojim je zaustavljen rat u BiH.
- 8. oktobra 1995. godine neprijateljski borbeni avion kasetnim bombama djelovao je po Tesanjski. Tada je zivot izgubilo 9, a ranjena 51 osoba.
1997. - Navrsilo se 1.050 godina od kada je prvi put spomenut Desnik (Tesanj)
1998. - Clanice ZRK Tesanj usle u Prvu rukometnu ligu BiH za zene.
- Nogometni klub TOSK izborio plasman u Prvu nogometnu ligu BiH.
Design by KABOSS
|
